Nil Irmağı kıyısına bakan tarihi Asvan kentinin ana merkezinde yer alan müze, güçlü kültür haznesiyle yerli ve yabancı turistleri ağırlıyor. Müzeye ismini veren Nubia medeniyetinin kökleri ise 10 bin yıl öncesine dayanıyor. Eski Mısırlılar, halkın okçuluk marifetine atıfla Nubia’yı “yaylar ülkesi” olarak tanımlıyor. Nubia isminin, eski Mısır lisanında “altın” manasına gelen Nub sözünden türemiş olması sebebiyle Nubia, “altın ülkesi” olarak da biliniyor.
Asvan’da 1997 yılında kurulan müzenin lobisi geçildiğinde, ziyaretçileri eski Mısır uygarlığı karşılıyor. Ünlü Firavun II. Ramses’in yüksek heykeli, ziyaretçileri binlerce yıl öncesine götürüyor.
II. Ramses’in savaş tacı giydiği bir öbür heykelinin de bulunduğu müzede, MÖ 300 ile MS 300 ortasındaki vakit dilimlerini temsil eden heykeller de bulunuyor. Eski Mısır hükümdarlarının tapınaklarının başlarında bulunan 3 gümüş taç da müzede dikkati çeken yapıtlardan. Taçlar, Firavun dininin sembolleri ile Bizans taş kakma sanatının karışımını temsil eder biçimde işlenmiş. Müzede ayrıyeten, bir Firavun ilahının önünde diz çökmüş olan Kush hükümdarının heykeli dahil olmak üzere tarihi olayları simule eden birçok öbür heykel de yer alıyor.
Hakikat ve adalet ilahı olarak bilinen “Maat” isimli Firavun yaradanı da, yeniden müzede yer alan heykellerden. Kral Amun’un oğluna atfedilen heykele oyulan kaşlar, gözler ve dudakların şekillendirilme biçimi, III. Amenhotep’in saltanat periyoduna işaret ediyor. Müzede bir cam panelin gerisinde, Orta Krallık periyodunda (MÖ 1936 – 1760) orduda savaşan düzinelerce küçük asker heykeli bulunuyor.
Müze, ziyaretçilerini eski çağlardaki öteki bir dünyaya taşıyor; sergilenen insan iskeletleri ve kafatasları da uygun durumda görünüyor. Bayan olduğu belirtilen bir iskeletin tanıtımında, “kemiklerinde görülen kan hastalıklarından muzdarip olduğu” yazıyor. Müze birebir vakitte içindeki yapıtlarla, Yeni Krallık medeniyetine ve MÖ 1500 ile 600 yılları ortasındaki Kushite medeniyetine de ışık tutuyor.
Öte yandan müze, antik ve çağdaş Nubia ömründen örnekleri içinde barındırıyor. Müzede, Nubia’daki gelenekleri ve mahallî el sanatlarını sergileyen, Nubia mirasına ilişkin binlerce eser ve model yer alıyor. Nubia’daki Mısırlıların günlük hayatından kısa kesitleri yansıtan Nubia meskeninin bir modeli de tekrar bu müzede temsil ediliyor.
Mısır Tarihi Eserler Bakanlığından alınan bilgiye nazaran, müze, Mısır hükümetinin talebi üzerine Nubia’nın antik yapıtlarını kurtarmak için Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından başlatılan proje sonucu ortaya çıktı.
2001 YILININ EN YETERLİ MİMARİ YAPISI
Müze projesinin çalışmaları 1980’li yılların başında başladı; müzenin temeli ise 1986 yılında atıldı. Müze binasının Nubia köyünün klasik mimarisine benzemesi için imalinde kumtaşı ve pembe granit kullanıldı. Nubia Müzesi, 23 Kasım 1997’de halka açıldı. 2001 yılında en âlâ mimari yapı olarak 3 yılda bir verilen Ağa Han İslam Mimarisi Ödülü’nü kazandı. Toplam alanı 50 bin metrekare olan müzenin, 7 bin metrekaresi müze içine, 43 bin metrekaresi ise müze dışına ve müze bahçesine ayrılıyor.
